Սուրբ Զատկի տոնի ավանդույթներից առավել կարևոր է հոգևոր խորհուրդը, որը ժողովուդը տարեցտարի ավելի է գիտակցում
Ներքին
2 տարի առաջ - 21:08 09-04-2023
Հայոց բոլոր գավառներում Զատիկ, Կարմիր Զատիկ անվամբ հայտնի տոնը համապատասխանում է եկեղեցական Սուրբ Հարություն տոնին: Շարժական տոն է և ամեն տարի նշվում է գարնանային լիալուսնին հաջորդող կիրակի օրը:
Քրիստոսի տառապանքների, մահվան ու հարության հետ կապված այս տոնը շատ ավելի խոր արմատներ ունի: Այն գալիս է դեռևս հեթանոսական շրջանից և արտացոլում այն ծեսերն ու սովորույթները, որոնք առնչվել են բնության զարթոնքի գաղափարին:
Զատկական արարողությունները սկսվում էին շաբաթ և ավարտվում երկուշաբթի օրերին: Oragir.News-ը թեմայի վերաբերյալ զրուցել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տեղեկատվական համակարգի տնօրեն Տեր Եսայի քահանա Արթենյանի հետ՝ հարցնելով, թե որքանո՞վ ենք հասկանում օրվա խորհուրդը՝ պատասխանեց.
«Նախ՝ Զատիկը շարժական տոն է, այսինքն՝ յուրաքանչյուր տարի նրա նշման օրը փոխվում է։ Հայ առաքելական եկեղեցին այն նշում է գարնան գիշերհավասարին հաջորդող լուսնի լրման առաջին կիրակի օրը, որն ընկնում է մարտի 22-ից հետո մինչև ապրիլի 26-ը (35 օր) ժամանակահատվածի վրա։
Զատկին նախորդում է Ավագ շաբաթը։ Զատկի հետ առնչվող գլխավոր արարողությունները սկսվում են Ավագ շաբաթվա շաբաթ օրը և ավարտվում երկուշաբթի։ Շաբաթ երեկոյան մատուցվում է Քրիստոսի հարության ճրագալույցի կամ ճրագալույսի պատարագ, որով վերջանում է Զատկին նախորդած յոթ շաբաթ տևած Մեծ Պասի շրջանը։
Պատարագի ավարտին հավատացյալները միմյանց ողջունում են «Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց» ավետիսով և ստանում «Օրհնյալ է հարությունը Քրիստոսի» պատասխանը։
Ինչ վերաբերում է հարցին, թե ինչպե՞ս են հասկանում տոնի խորհուրդը, ասեմ, որ միշտ էլ մեր ժողովուրդը Զատիկի տոնը կարևորել է և՛ իր հոգևոր, և՛ իր ավանդույթների մասով, բայց, բնականաբար, ավանդույթներից առավել կարևոր է հոգևոր խորհուրդը, և տարեց տարի մենք մեր եկեղեցիներում էլ այդ զարգացումն ու տենդենցը տեսնում ենք, որ մարդիկ ավելի գիտակցաբար ու պատրաստված են գալիս եկեղեցի՝ մասնակցելու Սուրբ խորհրդին»։
Հիշեցնենք, որ Սուրբ Զատիկ կամ Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը քրիստոնյա եկեղեցիների, այդ թվում նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու հնագույն և գլխավոր տոնն է և հինգ տաղավար տոներից մեկն է։
Քրիստոսի տառապանքների, մահվան ու հարության հետ կապված այս տոնը շատ ավելի խոր արմատներ ունի: Այն գալիս է դեռևս հեթանոսական շրջանից և արտացոլում այն ծեսերն ու սովորույթները, որոնք առնչվել են բնության զարթոնքի գաղափարին:
Զատկական արարողությունները սկսվում էին շաբաթ և ավարտվում երկուշաբթի օրերին: Oragir.News-ը թեմայի վերաբերյալ զրուցել է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի տեղեկատվական համակարգի տնօրեն Տեր Եսայի քահանա Արթենյանի հետ՝ հարցնելով, թե որքանո՞վ ենք հասկանում օրվա խորհուրդը՝ պատասխանեց.
«Նախ՝ Զատիկը շարժական տոն է, այսինքն՝ յուրաքանչյուր տարի նրա նշման օրը փոխվում է։ Հայ առաքելական եկեղեցին այն նշում է գարնան գիշերհավասարին հաջորդող լուսնի լրման առաջին կիրակի օրը, որն ընկնում է մարտի 22-ից հետո մինչև ապրիլի 26-ը (35 օր) ժամանակահատվածի վրա։
Զատկին նախորդում է Ավագ շաբաթը։ Զատկի հետ առնչվող գլխավոր արարողությունները սկսվում են Ավագ շաբաթվա շաբաթ օրը և ավարտվում երկուշաբթի։ Շաբաթ երեկոյան մատուցվում է Քրիստոսի հարության ճրագալույցի կամ ճրագալույսի պատարագ, որով վերջանում է Զատկին նախորդած յոթ շաբաթ տևած Մեծ Պասի շրջանը։
Պատարագի ավարտին հավատացյալները միմյանց ողջունում են «Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց» ավետիսով և ստանում «Օրհնյալ է հարությունը Քրիստոսի» պատասխանը։
Ինչ վերաբերում է հարցին, թե ինչպե՞ս են հասկանում տոնի խորհուրդը, ասեմ, որ միշտ էլ մեր ժողովուրդը Զատիկի տոնը կարևորել է և՛ իր հոգևոր, և՛ իր ավանդույթների մասով, բայց, բնականաբար, ավանդույթներից առավել կարևոր է հոգևոր խորհուրդը, և տարեց տարի մենք մեր եկեղեցիներում էլ այդ զարգացումն ու տենդենցը տեսնում ենք, որ մարդիկ ավելի գիտակցաբար ու պատրաստված են գալիս եկեղեցի՝ մասնակցելու Սուրբ խորհրդին»։
Հիշեցնենք, որ Սուրբ Զատիկ կամ Հիսուս Քրիստոսի հրաշափառ Հարության տոնը քրիստոնյա եկեղեցիների, այդ թվում նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու հնագույն և գլխավոր տոնն է և հինգ տաղավար տոներից մեկն է։
Ամենից շատ դիտված
19:27 «Հայկական ավիաուղիներ»-ի օդանավերը հանձնվել են թուրքական Southwind Airlines-ին․ Հետք
08:30 Ինչ է սպասվում հազարավոր դիմորդներին․ ԿԳՄՍՆ-ի խայտառակությունը․ Հրապարակ
13:04 Թող գա կարճ «յուբկեքին» հետևի․ Ռուբեն Մխիթարյանը՝ Վահագն Ալեքսանյանին
08:01 Շուրջ 50 հազար ԱՄՆ դոլար արժեցած «դարի հաղթանակը»` պատուհաս Կառավարության համար. Ժողովուրդ
11:23 Կանեփը կարող է ոչնչացնել քաղցկեղը. գիտնականներ. The Guardian
13:24 Ալիևի «լիմիտը» էսա կհատնի. Ագարակցի հովիվ Ստեփան
09:01 Ատամ լվալ սովորեք, գյուղացուն քաղաքացու դեմ ինչո՞ւ եք լարում
13:51 Իմ դեմ մահափորձ են պատրաստում. Վարդան Ղուկասյան
15:54 Արցախի կորստից, ըդքան երեխու զոհվելուց ըդպես չխառնվան իրար, ինչքան էս ընտրություններին. Գյումրիի քաղաքապետ
17:50 Ով փող ունի, նա է գնումներ կատարում․ Զատիկի եռուզեռը՝ շուկայում
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: