«Ճանապարհային անվտանգությունը միայն ասֆալտապատումը չէ. դա անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար պայմաններից մեկն է». Փաստ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Օր չկա, որ լրահոսում վթարների ու դրանց հետևանքով զոհերի մասին տեղեկատվություն չլինի: Ամիսներ հետո այդ թվերը կդառնան տարեկան վիճակագրություն: Բայց փաստ է մեկ բան՝ ճանապարհներին մարդիկ են զոհվում, ոլորտում ներդրված փոփոխությունները, կարծես թե, տեսանելի արդյունք չեն տալիս: Վերջերս ոստիկանությունը տվյալներ ներկայացրեց, որ 2021 թ. առաջին 6 ամսվա ընթացքում տեղի ունեցած 516 վրաերթից 279-ի դեպքում ճանապարհային երթևեկության կանոնները խախտել են հետիոտները: Ընդ որում՝ 6 ամսվա ընթացքում ՀՀ-ում հաշվառվել է 2169 ճանապարհատրանսպորտային պատահար, հետևանքը՝ 168 զոհ, 3186 վիրավոր: 2169 պատահարից 516-ը վրաերթ է եղել, որից 327-ը տեղի է ունեցել մայրաքաղաքում, 189-ը՝ մարզերում։ Վրաերթի ենթարկվածներից 53-ը մահացել են։ 516 վրաերթ՝ միայն այն պատճառով, որ հետիոտնը փողոցն անցել է չսահմանված վայրում, կամ էլ վարորդն է խախտում թույլ տվել: Իսկ հետևանքը շատ դեպքերում հետիոտնի մահն է:

«Մահվան ելքերով վթարների թիվը շարունակում է անհանգստացնել: Պատճառները բազմազան են: Փողոցը սխալ տեղից հատելը, անուշադիր լինելը հանգեցնում է ծանր հետևանքների, բայց սա մեր քաղաքացիների համար դաս չի լինում, և նրանք շարունակում են անփույթ վերաբերվել սեփական կյանքին և առողջությանը: Ի վերջո, մեր բնազդներից մեկը զգուշավորությունն է, բայց երթևեկության դեպքում այն, կարծես թե, բացակայում է: Հետիոտների մասով. նրանք անուշադիր են, փողոցը սխալ տեղերում են հատում, կա նաև փողոցների սխալ կահավորանքի կամ մութ լինելու հանգամանքը: Սա հանգեցնում է ծանր հետևանքներով վթարների»,- «Փաստի» հետ զրույցում ասում է ՀՀ ոստիկանության պետին կից հասարակական խորհրդի անդամ, «Ճանապարհային երթևեկության անվտանգություն և վերահսկողություն» ՀԿ-ի ղեկավար Սերգեյ Ղահրամանյանը:

Նա ընդգծում է՝ իհարկե, պատերազմից հետո կա նաև հոգեբանական գործոնը, մարդիկ մտամոլոր են, ցրված:«Չեմ կարող պատկերացնել, թե ներկայումս ինչ լուծումներ կարելի է առաջարկել, որ քաղաքացիներն ավելի ուշադիր լինեն փողոցները հատելիս: Չեմ կարծում, որ այս պահին տուգանքները կօգնեն: Օրինակ՝ կարող են լինել ինժեներական կառույցներ, որոնք թույլ չեն տա քաղաքացիներին հատել փողոցը իրենց համար նախընտրելի տեղից, բայց դա թանկ է և անիրագործելի ամբողջ Հայաստանի համար: Չնայած սրան՝ պետք է ընդգծել, որ վերջին տարիներին միայն Երևանում զոհերի թվի որոշակի նվազում կա, ինչին նպաստել են հետիոտնի՝ կանչով կարգավորվող լուսացույցերը, հետիոտնային շատ քիչ անցումների մոտ տեղադրվել են գիշերային լույսեր, Երևանի որոշ փողոցներում նվազեցվել է արագության սահմանված չափը, բայց Երևանի ծայրամասերում և մարզերում երթևեկության կանոնները չեն «գործում»: Իրավիճակն այսպիսին է: Կարելի է մի փոքր, շատ քիչ ապավինել նոր ստեղծվող պարեկային ծառայությանը, թվային ցուցանիշների մասին հնարավոր է խոսել միայն 2-3 տարի անց, երբ այն գործի հանրապետության ողջ տարածքում»,-նշում է մեր զրուցակիցը:

Վթարների մասով. ներդրվեց բալային համակարգը, ճանապարհները շարունակում են «հսկել» տեսախցիկները և արձանագրել խախտումները, քաղաքացիներին ևս նման լիազորություն է տրվել, խոսվում է ճանապարհային ոստիկանության բարեփոխման մասին, բայց մեծ հաշվով այս բոլոր քայլերը չեն նպաստում վթարների թվի նվազմանը: «Տեսեք՝ բալային համակարգը ներդրվել է մոտ վաթսուն տոկոսով: Օրենքով ամրագրված է, որ տեսուչների կողմից արձանագրվող խախտումների դեպքում տուգանային համակարգն այս պահին չի գործում, այն կգործի 2022 թվականի հուլիսից: Անհրաժեշտ են տեխնիկական որոշակի սարքավորումներ, այսինքն՝ տուգանային միավորների համակարգն ի սկզբանե լիարժեք չէր էլ ներդրվել, այն հետաձգվել էր օրենքով, երբ համաճարակային իրավիճակով պայմանավորված տեխնիկական սարքերի ներմուծման հետ կապված խնդիրներ առաջացան:

Մյուսը վերահսկման համակարգն է: Երթևեկության մեջ զրկված կամ կասեցված վարորդական իրավունքներով վարորդները շատ են, և նրանց հայտնաբերելը բավականին բարդ է: Սա տուգանային միավորների համակարգի բաղկացուցիչ մասն է, այս գործառույթը չի աշխատում: Վարորդը կարող է զրկվել միավորներից, բայց երբ չկա համարժեք վերահսկողություն, կարգազանց վարորդները կարող են շարունակել մեքենա վարել: Այս փոփոխությունների տեխնիկական կարգավորումները դեռևս ամբողջապես չեն մշակվել և ներդրվել, ուստի դրա արդյունքների մասին խոսելն էլ ճիշտ չէ: Բալային համակարգը որոշակի զգոնություն փոխանցեց վարորդներին, բայց խնդիրն այն է, որ կարգազանցները շարունակում են մնալ երթևեկության մեջ: Այս մասին շատ ենք բարձրաձայնել, հիմա գնդակը կառավարության և մյուս մարմինների դաշտում է, որոնք պետք է համարժեք փոփոխություններ կատարեն այս խնդիրներին լուծում տալու համար: Հակառակ դեպքում՝ կարգազանց վարորդը շարունակում է երթևեկության մեջ գործող անձ մնալ»,-ընդգծում է ՀԿ-ի ղեկավարը:

Ասում է՝ տեսահսկման սարքերը հիմնականում Երևանում են կենտրոնացած, և այստեղ մի փոքր անարդարության հարց կա: «Մարզերում, որտեղ վերահսկողությունը բավականին թույլ է, երթևեկության կանոններն արհամարհվում են: Պետք է լինի քաղաքական որոշում և մարզային հատվածներում ևս տեսահսկման սարքեր տեղադրվեն»,-հավելում է մեր զրուցակիցը: Նշում է՝ մեր երկրում այսօր խնդիրները բազմազան են, բարոյահոգեբանական վիճակը ծանր է, և այսօր երթևեկության կարգավորումը առաջնահերթությունների ցանկում չէ: «Երթևեկության կարգավորումը, այո, ծախսատար է, բայց դա մարդկանց կյանքեր է փրկելու: Ճանապարհները վերանորոգվում են, լավ կամ վատ, այլ հարց է, բայց ճանապարհային անվտանգությունը միայն ասֆալտ անելը չի: Ասֆալտն անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար պայմաններից մեկն է: Բավականին սուր է նշանների հարցը, Երևանից դուրս արագության սահմանափակման նշաններ կիլոմետրերով գոյություն չունեն, այս և այլ խնդիրներ լուծում են պահանջում»,-եզրափակում է Սերգեյ Ղահրամանյանը:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում