Իրավական առումով Արցախի անկախության հռչակումն անթերի է եղել․ Արա Ղազարյան
Ներքին
2 տարի առաջ - 12:51 03-11-2022
Իրավական առումով Արցախի անկախության հռչակումն անթերի է եղել։ Այս մասին Oragir.news-ի հետ զրույցում ասաց միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան Արա Ղազարյանն՝ ընդգծելով, որ Արցախի ինքնորոշմանն իրավական լուծում իրականում տրվել է, հիմա քաղաքական լուծումների կարիք կա։
«Իրավական լուծումը 1991 թ-ին տրվել է, երբ իրավական ճանաապարհով Լեռնային Ղարաբաղը հռչակել է անկախություն, որի իրավաչափությունը դեռ որևէ մեկը կասկածի տակ չի դրել։ Եթե այդ գործընթացն համեմատենք Ղրիմի և Դոմբասի անկախության պրոցեսների հետ, ապա այստեղ տարբերությունը հենց այն է, որ վերջինների դեպքում օրինականության խնդիր կա, իսկ Արցախում օրինականության խնդիր չկա: Հիմա քաղաքական գործընթացի հերթն է»։
Հարցին, թե արդյոք Արցախի Հանրապետության Խորհրդարանը կարող է դիմել միջազգային դատարան՝ «ԽՍՀՄ-ից միութենական հանրապետության դուրս գալու հետ կապված հարցերի լուծման կարգի մասին» ԽՍՀՄ օրենքի 3-րդ հոդվածի դրույթների սահմանադրականությունը և միջազգային իրավական նորմերին համապատասխանությունը ճշտելու համար՝ նա ընդգծեց, որ դատարան դիմելու համար պետք է որևէ վեճ լինի, խորհրդատվական կարծիք ստանալու համար հիմք չկա, բացառությամբ Արդարադատության միջազգային դատարանի, ինչպես Կոսովոյին օրինակն է։
«Բայց այստեղ դիմողը, կարծեմ, ՄԱԿ-ի ասամբլեան էր՝ Կոսովոյի խնդրանքով, բնակարանաբար, այդ գործընթացները լուծվում են Անվտանգության խորհրդի միջոցով։ տեսականորեն փոքր հիմքեր կան, որ կարելի է դիմել խորհդատվական կարծիք ստանալու, բայց պետք է ՄԱԿ-ի մարմինը դիմի, որովհետև Լեռնային Ղարաբաղը դեռ միջազգային իրավունքի սուբյեկտ չէ։
Բայց դա չի նշանակում, որ Ղարաբաղում բնակվողները չեն կարող տարբեր միջազգային պայմանագրերով ու կոնվենցիաներով որևէ միջազգային ատյան դիմել, եթե տեղի է ունենում որևէ խախտում»,- ասաց փաստաբանը։
Նա ընդգծեց, որ անկախության հռչակումը նաև իրավական պրոցես է, այս հիմքով Քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքների միջազգային դաշնագրի առաջին հոդվածը տալիս է համայնքերի ինքնորոշվելու իրավունք։
Ինքնորոշման իրավունքը ճանաչվում է որպես մարդու իրավունք։ Ուստի մարդու իրավունքի կոնտեքստով միգուցե հնարավոր լինի դիմել Մարդու իրավունքների կոմիտե, բայց այդտեղ հնարավոր չէ տեսական հարց բարձրացնել, պետք է մարդու իրավունքների կոնկրետ խախտում լինի։ Բայց այստեղ ոչ թե Արցախը պետք է դիմի, այլ անհատները»:
«Իրավական լուծումը 1991 թ-ին տրվել է, երբ իրավական ճանաապարհով Լեռնային Ղարաբաղը հռչակել է անկախություն, որի իրավաչափությունը դեռ որևէ մեկը կասկածի տակ չի դրել։ Եթե այդ գործընթացն համեմատենք Ղրիմի և Դոմբասի անկախության պրոցեսների հետ, ապա այստեղ տարբերությունը հենց այն է, որ վերջինների դեպքում օրինականության խնդիր կա, իսկ Արցախում օրինականության խնդիր չկա: Հիմա քաղաքական գործընթացի հերթն է»։
Հարցին, թե արդյոք Արցախի Հանրապետության Խորհրդարանը կարող է դիմել միջազգային դատարան՝ «ԽՍՀՄ-ից միութենական հանրապետության դուրս գալու հետ կապված հարցերի լուծման կարգի մասին» ԽՍՀՄ օրենքի 3-րդ հոդվածի դրույթների սահմանադրականությունը և միջազգային իրավական նորմերին համապատասխանությունը ճշտելու համար՝ նա ընդգծեց, որ դատարան դիմելու համար պետք է որևէ վեճ լինի, խորհրդատվական կարծիք ստանալու համար հիմք չկա, բացառությամբ Արդարադատության միջազգային դատարանի, ինչպես Կոսովոյին օրինակն է։
«Բայց այստեղ դիմողը, կարծեմ, ՄԱԿ-ի ասամբլեան էր՝ Կոսովոյի խնդրանքով, բնակարանաբար, այդ գործընթացները լուծվում են Անվտանգության խորհրդի միջոցով։ տեսականորեն փոքր հիմքեր կան, որ կարելի է դիմել խորհդատվական կարծիք ստանալու, բայց պետք է ՄԱԿ-ի մարմինը դիմի, որովհետև Լեռնային Ղարաբաղը դեռ միջազգային իրավունքի սուբյեկտ չէ։
Բայց դա չի նշանակում, որ Ղարաբաղում բնակվողները չեն կարող տարբեր միջազգային պայմանագրերով ու կոնվենցիաներով որևէ միջազգային ատյան դիմել, եթե տեղի է ունենում որևէ խախտում»,- ասաց փաստաբանը։
Նա ընդգծեց, որ անկախության հռչակումը նաև իրավական պրոցես է, այս հիմքով Քաղաքական և քաղաքացիական իրավունքների միջազգային դաշնագրի առաջին հոդվածը տալիս է համայնքերի ինքնորոշվելու իրավունք։
Ինքնորոշման իրավունքը ճանաչվում է որպես մարդու իրավունք։ Ուստի մարդու իրավունքի կոնտեքստով միգուցե հնարավոր լինի դիմել Մարդու իրավունքների կոմիտե, բայց այդտեղ հնարավոր չէ տեսական հարց բարձրացնել, պետք է մարդու իրավունքների կոնկրետ խախտում լինի։ Բայց այստեղ ոչ թե Արցախը պետք է դիմի, այլ անհատները»:
Ամենից շատ դիտված
21:14 Դերասան Լևոն Մկրտչյանի հարսանիքն է. ներկա է նաև Աշոտ Փաշինյանը
22:47 Քենեդիի սպանությունը և «Սեպտեմբերի 11»-ը կանխագուշակած էքստրասենսը կանխատեսում է 2025-ը
16:37 Ինչպե՞ս կարող է ռաբիզ լսելու համար հավաքվել բազմահազարանոց հանդիսատես, այն էլ Ապրիլի 24-ի նախաշեմին
14:07 3.5 մլն դրամ` ճաշի կտրոն. մի գնացեք հարկադիր խուզի. Հրայր Կամենդատյան
23:13 Գագոն հաղթեց․ Գագիկ Ծառուկյանը թոռնիկների հետ նշել է Սուրբ Զատիկը
11:56 Դինամոյի թրքահպատակ նախագահի ցուցումով Արցախի դրոշը հեռացվել է. փաստաբան
17:08 Հայաստանը վերածվել է 90-ականների բեսպրեդելի. Ոստիկանությունը փաստացի գոյություն չունի. ակտիվիստ
13:35 Հատուկ և բացառիկ առաջարկներ Ակբա Լիզինգի կողմից
14:47 Ինչպես Հիսուսը խաչվեց, բայց հարություն առավ, այնպես էլ Արցախը հարություն կառնի
13:00 Քանի էս ընդդիմությունն է, Նիկոլը 2026-ին էլ կընտրվի. հարցում Գյումրիում
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: